چه ارتباطی بین بلایای طبیعی مانند زلزله با گناه وجود دارد؟ اگر اینگونه است پس ژاپن بلازده است؟

دوست عزیز هیچ چیز در عالم چه حوادث طبیعی چه غیر طبیعی خارج از اراده و قدرت پروردگار نیست!

و اتفاقا همان بلایایی که گمان می کنید با اتفاقات طبیعی متفاوت است هم بشکلی با قهر مادی و با اشکال طبیعی رخ می داده مثلا بلاهایی که بر سر اقوام گذشته که در قرآن اشاره شده مانند بارانهای سیل آسا و طوفانها و ...

بنابراین کاملا این برداشت، سخن لغو و توهم باطلی است که بگوییم؛ طبیعت برای خودش حکومت و قانونی دارد و خداوند متعال قانونی دیگر!

 

پس همانطور که دعا برای سلامتی و حفاظت از جان و مال باعث حفظ انسان از بلایای مادی و معنوی می شود که دعاهای فراوانی در این موارد وجود دارد؛ همانطور هم، عدم توجه به دستورات الهی باعث گرفتاری است حال ممکن است گرفتاری مادی و طبیعی باشد و ممکن است معنوی باشد!

براستی آیا سنگدلی و بی رحمی و سست شدن پیوندهای خانوادگی بی توجهی جوانان به نماز و سست شدن ارزشهای اخلاقی در جامعه کثرت طلاق و رشوه و ربا خواری و اختلاس ها و رکود و پایمال شدن ارزشهای انقلاب توسط خود مسئولان مدعی انقلابی گری و بی بند و باری ها و شیوع گناهانی که در گذشته حتی کسی جرات نام بردن از آنها را نداشت بلا نیست؟ براستی چه بلاهایی برتر از اینها؟

 

اما این بمعنای آن نیست که اگر در ارومیه زلزله شد همه مردم ارومیه یا کرمانشاه گناهکارند!

خیر؛ بلا دلایل متعددی دارد؛ علاوه بر اینکه می تواند عوارض طبیعی باشد؛ اما منافاتی ندارد که هشداری باشد از طرف پروردگار برای افراد ظالمی که حقوق مردم را پایمال می کنند و یا علتهای دیگر!

 

حتی در احادیث می توان احادیثی را مشاهده کرد که علت نزول بلا را مشخص می کند مثلا

در دعای کمیل می خوانیم : اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِىَ الذُّنُوبَ الَّتى تُنْزِلُ الْبَلاَّءَ

یعنی خدایا ببخش گناهانی که موجب نزول بلا می شود یعنی هم گناه می تواند موجب نزول بلا شود و هم استغفار می توان جلوی نزول بلا را بگیرد .

 

ارتباط بلاها و مصیبت ها با گناه و معصیت، به گونه ای است که قرآن کریم هر پیشامدی را که برای انسان رخ دهد بر اثر گناه دانسته، می فرماید: و ما اصابکم من مصیبه فبما کسبت ایدیکم و یعفوا عن کثیر ؛ هربلا و مصیبت که به شما برسد، به خاطر اعمالی است که انجام داده اید و بسیاری از آنها را نیز خداوند عفو می کند. بنابراین، از مجموع آموزه های دینی اعم از آیات و روایات استفاده می شود که گناه، نقش مهم و مؤثری در نزول بلا دارد به عنوان نمونه، امام صادق علیه السلام فرمود: زندگی موجودات دریا بر اثر باران است، هنگامی که باران نبارد، هم خشکی ها و هم دریاها به فساد و نابودی کشیده می شوند و این هنگامی است که گناهان فراوان شود.

 

ابو خالد کابلى می گوید: از امام سجاد علیه السلام شنیدم، فرمودند: گناهانى که موجب تغییر نعمت می شوند عبارت اند از: ظلم به مردم، ترک کارهاى نیک و احسان به مردم، کفر نعمت و ترک شکر و سپاس. خداوند متعال می فرماید: إِنَّ اللَّهَ لا یغَیرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یغَیرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ"؛ پروردگار چیزى از قومى نمی گیرد، مگر این که آنها خود اوضاع و احوال خود را تغییر دهند. و گناهانى که عذاب مى‏آورند عبارت اند از ظلمى که ظالم نسبت به آن شناخت داشته باشد، و تجاوز و تعدى به مردم و ریشخند کردن آنها. گناهانى که روزى انسان را می گیرند؛ اظهار فقر، خوابیدن در هنگام نماز عشاء به گونه ای که نماز قضا شود، همچنین است نماز صبح، و کوچک شمردن نعمت ها و شکایت از خدا.

 

حتی بکمک قوانین طبیعی و فیزیک نیز می توان اثبات کرد که هر عمل انسان دارای عکس العملی است

قانون سوم نیوتم می گوید:

 "هر عملی را عکس العملی است؛ مساوی آن و در جهت خلاف آن .. این قانون به قانون کنش و واکنش هم معروف می‌باشد. و در واقع هر حرکت کوچکی که انسان در عالم ماده انجام می دهد اثری از خود باقی می گذارد تا چه رسد به امور معنوی و گناهان!

 

اما بلا چیست؟ و آیا می توان گفت زلزله برای مردم ژاپن و امثالهم بلاست؟

 

در فرهنگ فارسی معین معنای بلاء اینگونه آمده:

(بَ) [ ع . بلاء ] ( اِ.) 1 - آزمایش . 2 - سختی ، گرفتاری . 3 - مصیبت ، آفت . 4 - بدبختی ای که بدون انتظار و بی سبب بر سر کسی وارد آید. 5 - ظلم ، ستم . ؛ ~ بر سر کسی آوردن کسی را گرفتار زحمت کردن .

بنابراین هر گرفتاری و مشکل سختی، بنوعی بلاست؛ اما خود بلا علت و فلسفه های متعدد مانند گناهان بزرگ و امتحان و هشدار و تذکر و زمینه هدایت و رشد و... دارد که با توجه به آیات و احادیث مهمترین آنها گناه است و مهمترین عوامل جلوگیری از بلا توبه و استغفار و دعا و تصدق بدرگاه الهی است.

امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند: ادفَعُوا أَموَاجَ البَلَاءِ بِالدُّعَاءِ

 

بنابراین؛ چون مردم ژاپن و کشورهایی مانند آن که در مقابل زلزله امنیت دارند و زلزله بطور طبیعی نمی تواند آسیبی به آنها برساند و محنت و عذابی ایجاد کند برای این قبیل کشورها زلزله بلا نیست هر چند در گذشته که آنها آسیب پذیر بوده اند؛ برای آنها بلا بوده است و ممکن است در آینده هم بر اثر استحکام ابنیه ایران برای ایران هم زلزله بلا ناشد اما در حال حاضر هست و خداوند پاسخ ظلم و گسترش معاصی هر ملتی را به فراخور حال خود آنها می دهد و هر کاری هم انسان انجام دهد نی تواند از حکومت و اقتدار الهی بگریزد چنانچه در دعای کمیل می خوانیم:

و لایمکن الفرار من حکومتک!

 

مرحوم آیه الله مجتبی تهرانی رحمه الله علیه، می فرمایند:

...لذا علی (علیه‌‌السلام) در آن روایت می‌‌فرماید: «عَلَیْکُمْ بِکَثْرَۀِ الْإسْتِغْفَارِ وَ الدُّعَاءِ»؛ اول استغفار، بعد دعا! بعد هم که می‌‌خواهد دلیلش را بفرماید، می‌‌فرماید: «فَیُدْفَعُ بِهِ عَنْکُمُ الْبَلَاءُ»؛ یعنی اگر شما دعا کردید، نفْسِ دعا جلوی بلا را می‌‌گیرد. ممکن است برای یک چیز خاصی دعا کنید؛ مثلاً ممکن است در مورد وسعت رزق یا سلامتی و یا هر چیز دیگر دعا کرده باشید؛ امّا با همین دعا اگر بنا بود بلایی متوجه شما شود، به واسطه این درخواست، خداوند جلوی آن بلا را می‌‌گیرد و آن را دفع می‌‌فرماید. این اثر برای دعا هست. اما برای استغفار اثر بالاتری را می‌‌گوید. می‌‌گوید استغفار گناهانت را محو می‌‌کند. 

🔰دعا هنگام زلزله

• الإمامُ‌الصّادقُ (ع): مَنْ أَصَابَتْهُ زَلْزَلَهٌ فَلْیَقْرَأْ “یَا مَنْ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَکَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ کانَ حَلِیماً غَفُوراً صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَمْسِکْ عَنَّا السُّوءَ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ ” قَالَ: إِنَّ مَنْ قَرَأَهَا عِنْدَ النَّوْمِ لَمْ یَسْقُطْ عَلَیْهِ الْبَیْتُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى.تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)، ج‏۳، ص: ۲۹۵

مرحوم شیخ طوسی از علمای جلیل قدر شیعه به سند صحیح از امام صادق (علیه السلام) نقل می‌کنند که حضرت فرمودند: هر کسی دچار زلزله شد این (دعا) را بخواند: “یَا مَنْ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَکَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ کانَ حَلِیماً غَفُوراً صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَمْسِکْ عَنَّا السُّوءَ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ ” “‌ای (خدایی) که آسمان‌ها و زمین را نگاه می‌دارد تا نیفتد؛ و اگر بیفتد بعد از او هیچ‌کس آن‌ها را نگاه نمی‌دارد، اوست بردبار آمرزنده بر محمد و خاندانش درود فرست و بدی را از ما بازدار؛ چرا که تو بر هر چیز توانایی. ” حضرت در ادامه فرمودند: هر که هنگام خواب آن را بخواند، خانه بر سر او فرو نریزد انشاءالله.

الإمامُ علیٌّ علیه السلام: اِدفَعُوا أمواجَ البَلاءِ بِالدُّعاءِ، ما المُبتَلَى الَّذی استَدَرَّ بِهِ البَلاءُ بِأحوَجَ إلَى الدُّعاءِ مِنَ المُعافَى الَّذی لا یَأمَنُ البَلاءَ. بحار الأنوار: ۹۳/۳۰۱/۳۷.

امام على علیه السلام: امواج بلا را با دعا پس زنید؛ بلادیده اى که بلا جانش را به لب رسانده است نیازش به دعا بیشتر از عافیت چشیده اى نیست که از بلا در امان نیست.

✅ استغفار

 رَسولُ‌اللَّهِ‏ (صلی اله علیه): فِی‌الأرضِ أمانان، أنا أمانٌ وَ الإستِغفارُ أمانُ أنا مَذهُوبٌ بِى وَ یَبقَی أمانُ الإستِغفارِ فَعَلَیکُم بِالإستِغفارِ عِندَ کُلَّ حَدَثٍ وَ ذَنبٍ. کنز العمال. ج. ۱ ص. ۴۷۹

رسول‌خدا (صلی الله علیه)فرمودند: در روی زمین دو امان است: من امانم و استغفار هم امان است. من رفتنی هستم، ولی استغفار باقی می‌ماند. پس هنگام هر حادثه و گناهی بر شما باد استغفار.


✅ دادن صدقه

• رَسولُ‌اللَّهِ‏ (ص): إِنَّ اللَّهَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَیَدْفَعُ بِالصَّدَقَهِ الدَّاءَ وَ الدُّبَیْلَهَ وَ الْحَرَقَ وَ الْغَرَقَ وَ الْهَدْمَ وَ الْجُنُونَ وَ عَدَّ (ص) سَبْعِینَ بَاباً مِنَ السُّوء. الکافی (ط – الإسلامیة)، ج‏۴، ص: ۵

رسول‌خدا (صلی الله علیه)فرمودند: همانا خداوند که معبودی جز او نیست درد و حادثه ناگوار و آتش‌سوزی و غرق شدن و ویرانی و دیوانگی (آن حضرت (ص) هفتاد نوع از بدی را شمرد) را با صدقه‌دادن دفع کند.

رسولُ اللّه ِ. صلى الله علیه و آله: الصَّدَقةُ تَدفَعُ البَلاءَ، و هِی أنجَحُ دَواءٍ، و تَدفَعُ القَضاءَ و قد اُبرِمَ إبراما، و لا یَذهَبُ بالأدواءِ إلاّ الدعاءُ و الصَّدَقةُ. بحار الأنوار: ۹۶/۱۳۷/۷۱.


پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: صدقه، بلا را دفع مى کند و مؤثرترین داروست؛ صدقه، قضاى حتمى را دفع مى کند و چیزى جز دعا و صدقه درد و بیماری‌ها را از بین نبرد.

عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع. یَقُولُ‏ الدُّعَاءُ یَدْفَعُ‏ الْبَلَاءَ النَّازِلَ وَ مَا لَمْ یَنْزِلْ. الکافی (ط – الإسلامیة)، ج‏۲، ص: ۴۶۹

امام سجاد علیه السلام فرمودند: دعا کردن بلا را دفع می‌کند، بلای نازل شده و بلایی که نازل نشده است.


✅ آیت الکرسی

خواندن سه مرتبه آیت الکرسی

✅خواندن دعای فرج

توسل به امام عصر ارواحنا فدا با دعای فرج، ایشان امان اهل آسمان و زمین هستند، لذا توسل به ایشان بلا را دفع خواهد کرد ان شاالله.

امام مهدى علیه السلام: أنا خاتِمُ الأوصِیاءِ، بی یُدفَعُ البَلاءُ مِن أهلی و شیعَتی. الغیبة (للطوسی) / کتاب الغیبة للحجة، النص، ص: ۲۴۶


امام مهدى علیه السلام:من وصىّ آخرین ام؛ به وسیله من بلا از خانواده و شیعیانم دفع مى شو.